وضعیت داخلی و خارجی
 زانتیا – محبوب خانواده ها
زانتیا نخستین بار در سال 1994 عرضه شد و در همان زمان نیز یکی از نقاط ضعفش طرح ظاهری آن بود. بطوریکه از نگاه خودرو سازان و کارشناسان ضعف خودرو کاملا رد شد. اما نکات برجسته ای نیز دارد.
علیرغم آنکه در قسمت نمای جلو و عقب اتومبیل کاملا ساده است و بدون تردید در برابر رقیب خود جنتو حرفی برای گفتن ندارد و لی در قسمت نمای جانبی خوش ترکیب و تا حدودی عضلانی به نظر می رسد. طرح چراغ های جلو و عقب نیز با توجه به سادگی ( فقدان هالوژن ) آنها که به ساختار یک دهه قبل باز می گردد قابل قبول است.
قسمت داخلی خودرو زانتیا همانند برونش بسیار ساده اما جادار می باشد و از این حیث تا حدودی در مقابل جنتو سرش را بالا می گیرد. برای خانواده های ایرانی فضای داخلی خودرو زانتیا خصوصا در قمست عقب و پاها بسیار عالی می باشد. همچنین کیفیت قطعات بکار رفته در داشبورد در وضعیت مناسبی هستند. جالب است بدانید در خودروی زانتیا زیر آرنجی صندلی عقب قابلیت تا شوندگی دارد به نوعی که می توان چوب اسکی را در داخل آن مستقر نمود، از این رو زانتیا خودروی مناسب برای ورزش های زمستانی نیز می باشد.
صندوق بار موردی است که می تواند خصوصا در تصمیم خانواده ها برای انتخاب یک خودرو، تاثیر گذار باشد. اگر چه حجم صندوق بار خودروی سایپا با 480 لیتر حجم درمیان خودروهای ناچ بک بی نظیر است اما در مقابل امتیازات منفی آن نظیر ارتفاع زیاد در، در هنگام باز شدن، نفوذ بو اجناس داخل صندوق بار به قسمت سرنشینان و همچنین متحرک بودن طاقچه که نصب سیستم های صوتی ( ساب ووفر ـ باند ) و قرار دادن اشیاء را بر روی آن در هنگام باز شدن در صندوق دچار مشکل می کند را می توان مد نظر داشت. این نکات منفی در مورد خودروی جنتو نیز کاملا صدق می کند.
 
جنتو- محبوب دل جوانان
زمانی که برای نخستین بار پروتون به کشورمان عرضه گشت نظرات پیرامون طرح ظاهری آن متفاوت بود. اما اکنون با عرضه GEN.2 این تفاوت را در میان افراد از بین برده و همگان در نگاه اول، به خودروی زیبا و در عین حال اسپرت می نگرند.
 طرح در پوش موتور و صندوق بار عقب، سپر جلو و عقب و مجاری ورودی هوا بر روی سپر جلو از جمله موارد قابل ذکر هستند. زمانی که از قسمت عقب به خودرو می نگرید احساسی که به شما دست می دهد این است که چراغ های عقب با ظاهری زیبا همراه با صندوق بار عقب عاریت گرفته شده از طرح چراغ های هوندای کوپه میباشد. از موارد دیگری که می توان اشاره نمود، بکار گیری رینگ و لاستیک های به ظاهر کوچک این اتومبیل است که به وضعیت ظاهری آن لطمه وارد نموده است.
 فضای داخلی و آیرگونومی این خودرو به گونه ای طراحی شده که از هر نظر سلیقه نسل جوان را تامین می کند اما این فضا مناسب خانواده های ایرانی نمی باشد.
 عدم دید کافی در میدان دید اطراف و خصوصا میدان دید عقب از نکات منفی اتومبیل به حساب می آید. در قسمت داشبورد، ادوات به گونه ای طراحی شده اند که در عین سادگی، زیبا و قابل دسترس اند. البته می توان به محل قرار گیری کلید موتور در قسمت سمت راست اشاره کرد که راننده را مجبور می کند تا برای فشردن این کلید تلاش زیادی را خرج دهد.
از نکات جالب توجه داخل کابین GEN.2، صندلی هایی به سبک مسابقه ای درقسمت جلوی کابین است که حس راندن اتومبیل های مسابقه ای را به راننده می دهد. اما در صندلیهای عقب جنتو دارای محدودیت فضا بوده و این دقیقا نقطه قوت زانتیاست.
 
فهرست تجهیزات
با نگاهی به فهرست تجهیزات دو خودرو می توان موارد برتری هر یک را نسبت به یکدیگر مشاهده نمود.
فهرست تجهیزات ویژه در زانتیا شامل موارد زیر می باشد.
 ـ سوئیچ مجهز به سیستم حفاظتی الکترونیکی
 ـ نشان دهنده علائم تعمیر
 ـ آینه های طرفین با قابلیت تنظیم الکترونیکی
 ـ دکمه های کنترل رادیو پخش روی غربالک فرمان
 ـ پشت سری صندلی های جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع و حرکت به سمت جلو و عقب
برتری های قابل توجه آن از حیث ایمنی که کم شمار هم نیستند عبارتند از :
ـ امکان تنظیم ارتفاع خودرو در سه حالت مختلف
 ـ سیستم دو مرحله ای کمربند های ایمنی در هنگام بروز حوادث
 ـ ضربه گیرهای جانبی در قسمت درها و گلگیرهای جلو
در مقابل، خودروی پروتون جنتو نیز دارای امکانات ویژه به شرح ذیل می باشد.
 ـ صفحه نمایش دیجیتال برای میانگین مصرف سوخت و مدت مسافت قابل پیمایش تا پایان سوخت موجود.
 ـ پخش CD
ـ چراغ تلسکوپی عقب
 ـ رینگ های آلومینیومی
برتری های نسبی ایمنی عبارتند از :
 ـ ایربگ های دو لایه SRS
 ـ کمربندهای ایمنی مجهز به سیستم پیش کشنده ( Pre-Tensioner System )
 
توانایی حرکت
دوئل زانتیا و جنتو
 محل آزمایش : پیست اتومبیلرانی آزادی و بزرگراه های تهران
 بدون تردید جذاب ترین بخش هر مقایسه، آزمایش مقایسه توانایی های حرکتی دو خودروست.
 با بلند کردن در موتور دو خودرو متوجه می شوید زانتیا در بخش موتوری برتری نا محسوس نسبت به رقیب خود دارد. سیتروئن از نظر حجم، اسب بخار و گشتاور در برابر حریفش پروتون با افتخار سرش را بالا می گیرد. این قضیه در هنگام انجام تست فنی در پست آزادی بیشتر آشکار شد. شتاب و عملکرد سیستم انتقال قدرت با توجه به پیشرانه 2 لیتری و 135 اسب بخاری زانتیا بسیار برتر از جنتوی 6/1 لیتری و 110 اسبی می باشد. هر چند که محصول سیتروئن وزن بیشتری دارد.
 اما تنها نکته منفی زانتیا درمقابل رقیبش لرزش محسوس پیشرانه در زمان استارت زدن و یا گاز دادن در جا است که به ضعف طراحی دسته موتورها بر می گردد.
 در مورد هندلینگ بایستی گفت هر دو خودرو در وضعیت بسیار مناسبی قرار دارند.
 نکته قابل ذکر در مورد توانایی این دو خودرو در نحوه عبوراز پیچ ها است. اگر قصد عبور از پیچ های نسبتا تند با سرعت بالا را دارید برای انتخاب خودرو مسلما انتخاب شما سخت خواهد بود.
 به خاطر وجود اکسل های هوشمند تنظیم اصلی اتومبیل زانتیا همانند هیولاهای فرمول یک در جهت افزایش under Steer و کاهش Over steer بوده که بهترین حالت برای خروج با سرعت بیشتر و با پایداری بالا از پیچ های کم سرعت است. این قضیه در جنتو تا حدودی صدق می کند که با وضعیت آیرودینامیک بهترش تفاوت را به حداقل می رساند.
در مورد سیستم ترمزها نیز که در پایان مسیر 400 متر پیست به انجام رسید باید گفت؛ به دلیل برخورداری هر دو خودرو از سیستم پایداری و ضد بلوکه ABS تفاوت چندانی حس نشد. هر دو خودرو با موفقیت کامل آزمایش تست ترمزرا پشت سر گذراندند.
 در مجموع از حیث توانایی های حرکتی زانتیا به خاطر برخورداری از پیشرانه ای قوی تر هر چند با تکنولوژی به مراتب پایین تر اتومبیل برتر این قسمت از تست شناخته شد. هرچند که از ارزش های جنتو چیزی کم نمی شود.
 
نتیجه گیری نهایی
ارزش و بازار فروش
 سیتروئن زانتیا پس از حدود 5 سال که از عرضه آن در کشورمان می گذرد خودروی شناخته شده و پر طرفدار در نظر دوستداران ناچ بک های توانمند است. اگر چه به دلیل آنکه زانتیا را به طور روزمره زیاد می بینیم طراحی آن کمی خسته کننده شده است و به همین دلیل جنتو جلب توجه بیشتری می نماید.
 قیمت مدل 2 لیتر زانتیا رقمی در حدود 24 میلیون تومان است که در مقابل به نسبت قیمت 5/21 میلیونی جنتو بسیار مقرون به صرفه است. صحت این قضیه در بازار فروش این اتومبیل کاملا قابل لمس است.
مجموع تولید مدل سیتروئن زانتیا از سال 1380 تا پایان سال 1385 افزون بر 000/55 دستگاه بوده در حالی که هنوز معلوم نیست جنتو جایگاه مناسبی در عموم پیدا کند! البته خدمات پس از فروش خودرو تاثیر مهمی در انتخاب آن دارد که در این میان کمپانی سایپا عملکرد بسیار بهتر نسبت به رقیب خود یعنی زاگرس خودرو داشته است. این رویارویی انتخاب یکی از این دو خودرو را در پایان بایستی گفت : اگر بدنبال خودروی با قابلیتهای اسپرت و زیبا هستید بی شک انتخاب شما جنتو خواهد بود. اما اگر دوره های هیجان و شور و شوق جوانان را پشت سر گذاشته اید و حال می خواهید با آرامش خاطر به اتفاق خانواده عازم سفرشوید زانتیا توانایی پاسخگویی به نیازهای شماست.
 مشخصات فنی خودروی جنتو – GEN.2
 
تعداد سیلندر 4
 تعداد سوپاپ 16
حداکثر قدرت ( اسب بخار - دور در دقیقه) 110 در 6000 دورموتور
 حداکثر گشتاور ( نیوتن متر - دور در دقیقه) 148
 شتاب صفر تا صد ( ثانیه) 10
 حداکثر سرعت ( کیلومتر در ساعت ) 195
 وزن ( کیلو گرم ) 1150
 حجم صندوق بار ( لیتر) 50
 میزان سوخت 8/5 لیتر در 100 کیلومتر
 
مشخصات فنی خودروی زانتیا
 
تعداد سیلندر 4
 تعداد سوپاپ 16
حداکثر قدرت ( اسب بخار - دور در دقیقه) 135 در 5500 دور موتور
 حداکثر گشتاور ( نیوتن متر - دور در دقیقه) 7/18
 شتاب صفر تا صد ( ثانیه) 1/11
 حداکثر سرعت ( کیلومتر در ساعت ) 203
 وزن ( کیلو گرم ) 1395
 حجم صندوق بار ( لیتر) 480
 میزان سوخت 7/7 لیتردر100 کیلومتر